หนังสือภาพ (Picture Books) เป็นวรรณกรรมเด็กที่ผสมผสานระหว่างข้อความ (text) และภาพประกอบ (illustrations) ซึ่งทั้งสองส่วนนี้ต้องมีความสัมพันธ์สอดคล้องเชื่อมโยงกันตั้งแต่ต้นจนจบเรื่อง โดยธรรมชาติของหนังสือภาพออกแบบมาสำหรับเด็กตั้งแต่แรกเกิดถึงอายุ 6 ปี แต่ผู้ใหญ่ก็สามารถเพลิดเพลินได้เช่นกัน เพราะการใช้งานที่แท้จริงของหนังสือภาพคือผู้ใหญ่อ่านให้เด็กฟัง แม้ว่าคุณลักษณะของ “ภาพ” กับ “ข้อความ” ในหนังสือภาพเป็นการสื่อสารด้วย “ความนิ่ง” แต่มีความเคลื่อนไหวแฝงไว้ ขณะที่เด็กฟังเสียงผู้ปกครองอ่านหนังสือภาพ สายตาของเด็กจะไล่ดูภาพตรงหน้า หากเป็นหนังสือภาพที่สร้างความสัมพันธ์ระหว่างข้อความกับภาพได้อย่างดีเยี่ยม ภาพในสายตาเด็กกับเสียงผู้ใหญ่จะกลมกลืนจนเกิดเป็นภาพต่อเนื่องเคลื่อนไหวสู่สมองเด็ก จากภาพที่มองไม่เห็นด้วยสายตาเราเรียกได้ว่าพลังจินตนาการ ซึ่งจะกลายเป็นพลังสู่การเรียนรู้วิชาการด้านต่าง ๆ ของเด็กได้ และวันนี้ห้องสมุดฯ ขอชวนทุกคนมาอ่านเรื่องหนังผ่านหนังสือภาพฉบับวัยเด็กด้วยกัน

หนังสือทุกเล่มในชุด “Little People, Big Dreams” เป็นการนำชีวประวัติบุคคลที่สร้างแรงบันดาลใจแก่ผู้คนมาเล่าไว้ในหนังสือภาพสำหรับเด็ก ซึ่งมีบุคคลแห่งวงการภาพยนตร์หลายคนที่ได้รับการบันทึกอยู่ในหนังสือชุดนี้ โดยนำชื่อและนามสกุลของบุคคลนั้น ๆ เป็นชื่อเรื่องของหนังสือ เช่น Audrey Hepburn เขียนเรื่องโดย Maria Isabel Sánchez Vegara และ Amaia Arrazola เป็นผู้วาดภาพประกอบ โดยการเล่าเรื่องมีจุดมุ่งหมายแสดงให้เห็นว่า Audrey Hepburn (1929-1993) เธอตามความฝันและสร้างวัฒนธรรมประชานิยม เนื้อเรื่องครอบคลุมตั้งแต่ชีวิตวัยเด็กในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 กับความใฝ่ฝันแรกเมื่อโตขึ้นที่เธอจะเป็นนักเต้นบัลเลต์ ส่วนความสนใจรองลงมาคือนักแสดง จนในที่สุดเธอประสบความสำเร็จบนเส้นทางนักแสดงอาชีพและเป็นตำนานแห่งอุตสาหกรรมภาพยนตร์ แต่ว่ามีความสุขใจล้นเหลือในการทำงานด้านมนุษยธรรมกับยูนิเซฟ 

ภาพประกอบ Amaia Arrazola จาก Audrey Hepburn

ผู้เขียนใช้ท่วงทำนองภาษาการเล่าเรื่องตลอดอายุ 64 ปีของเธอ ด้วยข้อความสั้นกระชับ อ่านง่าย ถ้อยคำไม่ซับซ้อน รูปแบบตัวอักษรเป็นเส้นหนา มีน้ำหนักเส้นเท่ากันตลอดตัวอักษร สีดำเข้มชัดเจนตัดกันกับสีสันกระดาษ และจัดวางตัวอักษรเป็นส่วนหนึ่งของภาพประกอบ โดยไม่ลดทอนความสำคัญของการเล่าเรื่องด้วยภาพ อีกทั้งมีความสมดุลกับสัดส่วนของภาพประกอบ ช่วยให้เด็กมองเห็นตัวอักษรได้ง่าย เนื่องจากเด็กยังมีประสบการณ์ความเข้าใจในภาษาไม่มาก หากใช้ตัวอักษรที่เล็กเกินไป เด็กจะไม่สามารถแยกแยะและสับสนเกี่ยวกับตัวอักษรเหล่านั้นได้

นักวาดภาพประกอบออกแบบภาพโดยเลือกใช้เส้นที่มีโครงร่างชัดเจน สีสันสดใส น่ารัก มีชีวิตชีวา การแสดงออกทางใบหน้าของ Hepburn ถ่ายทอดอารมณ์และบุคลิกของเธอ ด้วยความแม่นยำทางประวัติศาสตร์ที่แสดงให้เห็นถึงการแต่งกาย การทำผม เครื่องประดับของ Hepburn จากยุคต่าง ๆ เป็นทั้งการให้ข้อมูลและความสนุกสนานในการอ่าน โดยรูปร่างภายนอกของหนังสือเล่มนี้ออกแบบเป็นสี่เหลี่ยมแนวตั้ง (Portrait format) แต่ด้วยการจัดวางภาพประกอบภายในเป็นแบบหน้าคู่ (Double page spread) ปรากฏอยู่เต็มพื้นที่ของหน้ากระดาษด้านซ้ายและด้านขวา ในขณะเมื่อเราเปิดหนังสือภาพออก ภาพประกอบจะมีลักษณะเป็นสี่เหลี่ยมผืนผ้า (Rectangle format) จำนวน 13 หน้าคู่ เช่น ภาพประกอบบนหน้าคู่ที่ 5 ทำงานร่วมกับข้อความแบบจับประเด็นสำคัญ เพื่ออธิบายชีวประวัติของ Hepburn อย่างกระจ่างชัด คือการถ่ายทำฉากสำคัญจาก Roman Holiday (1953) ที่เริ่มต้นการเป็นนักแสดงอาชีพเรื่องแรก เธอได้รับรางวัลออสการ์ สาขานักแสดงนำหญิงยอดเยี่ยม และเป็นหนังคลาสสิกที่ผู้ชมยังคงชื่นชอบจนถึงปัจจุบัน

ภาพประกอบ Alan Batson จาก Dumbo: I am Dumbo

Little Golden Books เป็นชุดหนังสือสำหรับเด็กที่ตีพิมพ์ครั้งแรกในปี 1942 และได้รับความรักจากผู้อ่านทุกวัยมายาวนาน โดยมีจุดมุ่งหมายเน้นการพิมพ์วรรณกรรมเด็กคุณภาพดีในราคาที่ครอบครัวสามารถจ่ายได้ ลักษณะเด่นภายนอก ปกเป็นกระดาษแข็ง สันปกสีทอง ขนาดประมาณ 6.5 x 8 นิ้ว เล่าเรื่องจบภายใน 24 หน้า โดยจัดพิมพ์เนื้อเรื่องหลายหมวดหมู่ ซึ่งมีหนังสือภาพที่ดัดแปลงและอ้างอิงมาจากภาพยนตร์เรื่องต่าง ๆ ด้วย เช่น Star Wars Episode I-IX, Back to the Future, Batman, Jurassic Park รวมถึงภาพยนตร์คลาสสิกที่ได้รับความนิยมมาหลายทศวรรษอย่าง E.T. The Extra-Terrestrial (1982) ของ Steven Spielberg นำมาดัดแปลงเป็นหนังสือภาพในชื่อเรื่องเดียวกันโดย Arie Kaplan และ Chris Fennell เป็นผู้วาดภาพประกอบ ซึ่งการออกแบบภาพประกอบหนังสือภาพสำหรับเด็กสามารถใช้วัสดุ เทคนิค ศิลปะประเภทใดก็ได้ โดยเล่มนี้ผู้วาดภาพประกอบใช้ศิลปะ Funko Pop! เป็นการออกแบบตัวละครที่โดดเด่นด้วยศีรษะขนาดใหญ่เมื่อเทียบกับร่างกาย ดวงตากลมโตมากมีสีดำล้วน ทำให้ดูน่ารักน่าเอ็นดู ใบหน้าที่เรียบง่าย เน้นเฉพาะจุดเด่นให้ผู้อ่านสามารถรับรู้ได้ว่าเป็นตัวละครนั้น ๆ เช่น มนุษย์ต่างดาว E.T. 

ภาพประกอบ Jean-Paul Orpiñas และ Scott Tilley จาก Wall-E

นอกจากนั้น Little Golden Books ยังนำเสนอความมหัศจรรย์ของแอนิเมชันราว 200 เรื่องมาไว้บนหน้ากระดาษ เช่น หนังสือภาพ Dumbo: I am Dumbo, Frozen, Finding Nemo, Shrek, WALL-E, Zootopia อีกทั้งหนังสือชุดนี้มีความสนุกน่าอ่านทำให้เด็กเพลิดเพลิน ซึ่งถ้าเด็กมีโอกาสได้อ่านและฟังมากจะส่งผลให้เด็กมีความสนใจภาษาตั้งแต่วัยเยาว์ ได้เห็นคำ โครงสร้างประโยค ลีลาการใช้ภาษาที่แตกต่างกันไป มีคลังภาษาสะสมในสมองและสามารถถ่ายทอดเป็นภาษาเขียนได้ดี รวมถึงเด็กได้เรียนรู้แก่นเรื่องที่ให้โลกทัศน์ด้านต่าง ๆ เช่น หนังสือภาพ Coco ให้มุมมองความสำคัญของครอบครัว ประเพณี การติดตามความฝันของตน Toy Story ให้เด็กรู้จักการยอมรับความเปลี่ยนแปลง การเผชิญกับความกลัวและการเติบโต The Lion King การเคารพธรรมชาติ การรับผิดชอบต่อหน้าที่ สำหรับหนังสือภาพที่เขียนเรื่องมาจากแอนิเมชันมีการสร้างสรรค์ภาพประกอบจากนักวาดภาพประกอบหลายท่านด้วยความพิถีพิถัน และมีศิลปะหลากหลายรูปแบบ ภาพประกอบแต่ละเล่มมีความสวยงามเป็นพื้นฐาน องค์ประกอบต่าง ๆ คล้ายความเป็นจริงแต่ไม่ได้เป็นภาพเหมือนจริง มีการตัดทอนโดยรักษาเค้าโครงที่สำคัญไว้ การเลือกใช้โทนสี ทั้งสีนุ่มนวล โปร่งแสง ทึบแสง แม่สีสด ๆ สีขาวดำ การออกแบบเส้นมีทั้งเส้นตรง ทแยงมุม เส้นหักหยัก ๆ เส้นที่ไม่เรียบ เพื่อสะท้อนอารมณ์ การกระทำ ความรู้สึกของตัวละคร สนับสนุนการสื่อความหมายให้กับเนื้อเรื่อง เสริมจินตนาการ จรรโลงใจ และสร้างประสบการณ์ด้านรสนิยมทางศิลปะให้กับเด็ก